MEER WETEN OVER

Finishlocatie Vesting Bourtange. Gelegenheid om de vesting te bezoeken (toegankelijk voor rolstoelgebruikers en voor wie niet goed ter been is, kan bij de info-balie een rollator gratis lenen.)

Veel mensen denken dat de vesting Bourtange ooit gebouwd is geweest om Groningen te beschermen tegen aanvallen vanuit het oosten. Maar het zat net iets anders.

In 1568 was met de Slag bij Heiligerlee de 80-jarige oorlog uitgebroken; de strijd tussen de Spaanse koning Philips II en de zgn. Staatsen - onder leiding van Prins Willem van Oranje. De stad Groningen had de zijde van de Spaanse Koning gekozen; de Ommelanders steunden de Staatsen. Willem van Oranje gaf in 1580 opdracht tot het bouwen van een stelling op de enige begaanbare weg door het grote, moerassige Bourtangermoor. 13 Jaar later werd de stelling versterkt en uitgebreid met een gracht, hogere wallen, barakken en een kruithuis. Er werden ca. 700 soldaten gelegerd, die vrijwel direct aan het werk konden. De Spanjaarden hebben in 1593 geprobeerd de vesting in te nemen – kwamen ook dichtbij, maar de moerassige ondergrond bleek een te grote hindernis. Een jaar later volgde de volgende nederlaag voor de Spanjaarden; de stad Groningen werd overwonnen door Willem van Oranje. De stad en gezamenlijke ommelanden pakten vervolgens de strijd tegen de Spanjaarden gezamenlijk op. Een kleine zestig jaar later werd de kleine schans nog eens flink verstevigd en uitgebreid toen de bisschop van Münster in 1665 optrok naar Groningen. Dit keer was de vesting wel bedoeld om aanvallen uit het oosten af te weren. En met succes. 'Bommen Berend' – de bisschop van Münster - werd tijdens het beroemde beleg van Groningen in1672, succesvol afgeweerd. Tot ver in de 18e eeuw werd de vesting Bourtange in tijden van oorlog of dreiging uitgebreid en versterkt, tot de huidige structuur van dubbele vijfhoeken en de bastions. De verdedigende functie van de grote moerassige heide rondom verdween echter naarmate de turfwinning verder ging en het gebied veel beter begaanbaar werd. De kanonnen hadden ook een steeds groter bereik waardoor de militaire betekenis van de vesting steeds kleiner werd. In 1851 werd de vesting officieel opgeheven. In de jaren ‘70 vorige eeuw is de vesting teruggebracht naar de situatie van 1742. Nu met het doel de geschiedenis te laten herbeleven en Bourtange te laten groeien tot een toeristische trekpleister voor Groningen. Ook in die opzet lijkt de vesting tot nu toe geslaagd, met jaarlijks een bezoekersaantal van 250.000 mensen.