9 Feiten om je 'warm' te maken voor de route
De route Fivelingo leidt je door regio Eemsdelta en het cultuurlandschap Fivelingo: een schilderachtig gebied, waar de impact van gaswinning, aardbevingen én de energietransitie na bijna iedere bocht te zien is.
Het verhaal rond deze thematiek is complex en kan vanuit verschillende perspectieven bekeken worden. In deze blog lees je 9 feiten die belangrijk, interessant en verbazingwekkend zijn. Handig als voorbereiding op de route!
Wist je dat... het Gronings gasveld het grootste van Europa is?
Op 22 juli 1959 werd op het land van boer Boon in Kolham een profboring door de NAM gedaan. Er werd aardgas gevonden! De totale winbare gasvoorraad werd geraamd op 2700 miljard m3, genoeg om alle huishoudens van Nederland zo snel mogelijk over te zetten naar gasverwarming. Binnen 10 jaar was het grootste deel van de huishoudens over op het Groningse gas. Dit ging lang goed, tot de grond in Groningen begon te trillen en de eerste scheuren ontstonden.
Wist je dat… Aardbevingen heftiger kunnen zijn op de Groningse wierden?
Wierden zijn kunstmatige heuvels die je overal in Groningen vindt. Eeuwen geleden, toen er nog geen dijken waren, werden kunstmatige heuvels gemaakt, zodat men droge voeten hield bij overstromingen. Hier gebruikten ze allerhande materialen voor, grond uit de omgeving, klei of mest. Hierdoor is de samenstelling van de wierden uniek en is de ondergrond over het algemeen slap. Dat geldt in het bijzonder voor de wierden die op een zandlaag liggen. Logisch dus dat deze grond gevoelig is voor een aardbeving.
Wist je dat… Meer dan 85.000 huizen meervoudige schade hebben opgelopen?
Door de aardbevingen (of liever gezegd: gasbevingen) hebben heel veel huizen in Groningen aardbevingsschade. Dit heeft niet alleen veel versterkingen, sloop en herbouw tot gevolg, maar ook grote mentale impact op de bewoners. Stel je voor dat je niet weet hoe zwaar de volgende beving zal zijn. Zal het een nieuwe scheur veroorzaken of zal een hele muur instorten? Tel daar bovenop nog de stress van de schade-afhandelingen en je snapt wel dat veel Groningers boos zijn.
Wist je dat...van de 97 eeuwenoude Groningse kerken er 60 in het bevingsgebied staan, en 55 ervan schade hebben?
De stichting Oude Groninger Kerken (SOGK) is eigenaar van deze 97 kerken, en is dagelijks bezig met de rompslomp die gepaard gaat met schademeldingen en gedoe met herstel en schade-afhandeling. Tot nu toe zijn bij ongeveer 40 kerken hersteloperaties geweest.
Wist je dat… Aardbevingsbestendig bouwen niet betekent dat het huis tijdens een aardbeving blijft staan?
Het betekent alleen dat de bewoners voldoende tijd hebt om het huis veilig te verlaten ten tijde van een zware beving. Aan de aardbevingsbestendige nieuwbouwhuizen die nu op vele plekken worden gebouwd, kan dus ook aardbevingsschade ontstaan na bevingen.
Wist je dat… bijna 30% van de huizen in gemeente Eemsdelta zonnepanelen heeft?
Dat is bijna één op de drie woningen! Het Nederlandse gemiddelde is ca. 18 %, dus het gemiddelde in de Eemsdelta ligt een stuk hoger. En dat valt op tijdens het rijden van onze nieuwe route. In ieder dorp vind je wel paar huizen die zonnepanelen hebben. Dat kunnen nieuwbouwhuizen zijn, maar ook op de pittoreske oude Groningse huisjes zie je ze liggen.
Wist je dat... Groningen – ook na het sluiten van de gaskraan – de grootste (duurzame) energieleverancier blijft voor Nederland?
De energie-transitie is in Groningen in volle gang en visueel is er niet aan te ontkomen. De grootste zonneweiden, en de meeste ha.’s aan zonneweiden vind je in Groningen. Soms bijna niet te herkennen, want landschappelijk goed ingepast (bij ’t Zandt) . Maar een zonnepark van ca. 30 ha. of meer valt landschappelijk niet meer adequaat in te passen. Bij de Eemshaven zijn grootste plannen voor uitbreiding van nieuwe zonneparken.
Wist je dat… Een derde van alle in Nederland geproduceerde energie uit de Eemshaven komt?
Dit komt voornamelijk van de offshore windindustrie: de vele windmolens die in en om de Eemshaven te vinden zijn. Windmolens in de Noordzee leveren veel energie op dat in de Eemshaven binnenkomt. Daarnaast is de Eemshaven de perfecte uitvalsbasis voor af en aanvoer van materialen voor de windmolens. De haven wordt ook wel het stopcontact van Nederland genoemd!
Wist je dat… Tegenwoordig door Groningen een ware ‘stroomsnelweg’ loopt?
Overal tijdens de route kom je ze tegen (of word je ermee “geconfronteerd”): Grote witte masten in het weidse Groningse landschap. Officieel heet dit de 380 kV-hoogspanningsverbinding tussen de Eemshaven en Vierverlaten van netbeheerder TenneT. In totaal is de weg 40 kilometer lang en er staan in totaal 242 palen met lengtes tot 75 (!) meter hoogte. Deze nieuwe "stroomsnelweg" vanuit de Eemshaven is nodig voor de transportcapaciteit van nieuwe en vooral duurzame energie. Alle energie die in de Eemshaven opgewekt wordt en de energie daar ‘binnenkomt’ (zoals via de 300km lange zeekabel vanuit Denemarken voor uitwisseling van groene stroom) kan zo met gemak getransporteerd worden.